روش تست سالم بودن سنسور اکسیژن

روش تست سالم بودن سنسور اکسیژن

برای تست سالم بودن سنسور اکسیژن، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

۱. استفاده از اسکنر خودرو: با استفاده از اسکنر خودرو، می‌توانید به سیستم کنترل موتور دسترسی پیدا کنید و اطلاعاتی را در مورد سنسور اکسیژن دریافت کنید. با استفاده از این روش، می‌توانید بررسی کنید که آیا سنسور اکسیژن به درستی کار می‌کند یا خیر.

۲. با استفاده از ولت متر: برای تست سنسور اکسیژن با استفاده از ولت متر، ابتدا باید آن را از خودرو جدا کنید. سپس با استفاده از ولت متر، می‌توانید ولتاژ خروجی سنسور را اندازه‌گیری کنید. برای انجام این کار، باید ولتاژ خروجی سنسور را با توجه به دمای محیط و شرایط کاری موردنظر، با ولتاژ خروجی مشخص شده در دفترچه راهنمای سنسور مقایسه کنید.

۳. با استفاده از ابزار تست سنسور‌های اکسیژن: این روش برای تست سالم بودن سنسور اکسیژن بهترین روش است. با استفاده از این ابزار، می‌توانید مقدار جریان خروجی سنسور را اندازه‌گیری کنید و با مقدار مشخص شده در دفترچه راهنمای سنسور مقایسه کنید. در این روش، می‌توانید به راحتی بررسی کنید که آیا سنسور اکسیژن به درستی کار می‌کند یا خیر.

در هر صورت، برای تست سالم بودن سنسور اکسیژن، بهتر است از روش‌های معتبر و قابل اعتماد استفاده کنید و در صورت شک در مورد عملکرد سنسور، به مکانیک خودرو مراجعه کنید.

روش تست سالم بودن سنسور اکسیژن به دو روش میباشد.

دستگاه تست سنسور اکسیژن بوش ساژم زیمنس۱- با استفاده از دستگاه دیاگ

۲- با استفاده از دستگاه مخصوص تست سنسور اکسیژن این دستگاه قابلیت تست  انواع سنسور اکسیژن را دارد 

 

اساس کار سنسور اکسیژن

سنسور اکسیژن در حقیقت تولید کننده ولتاژ (برق) به روش شیمیایی (از طریق دود خروجی) همانند یک باتری کوچک است. که باتوجه به میزان اکسیژن موجود در دود ولتاژ تولید می‌کند. به این صورت که اختلاف تعداد اتم‌های اکسیژن بر روی لایه داخلی و خارجی سنسور اکسیژن باعث شده که لایه دی اکسید زیرکونیوم ب لایه سرامیکی یونیزه شده و باعث ایجاد اختلاف پتانسیل (ولتاژ) در لایه داخلی و خارجی می‌شود.

که اگر میزان اکسیژن موجود در دود کم باشد (مخلوط غنی باشد) اختلاف اکسیژن بین هوای داخل سنسور اکسیژن و اکسیژن موجود در دود زیاد شده و در نتیجه ولتاژ بیشتری تولید می‌کند.

(حدودا ۵۰۰ الی ۹۰۰ میلی‌ولت) و بالعکس اگر میزان اکسیژن موجود در دود زیاد باشد (مخلوط رقیق باشد) اختلاف اکسیژن بین هوای داخل سنسور اکسیژن و اکسیژن موجود در دود کم شده و در نتیجه ولتاژ کمتری تولید می‌کند (حدودا ۵۰ الی ۵۰۰ میلی‌ولت)

ولتاژ‌های سنسور اکسیژن

ایسیو با استفاده از اطلاعات سنسور اکسیژن که به صورت ولتاژ دریافت می‌کند (بین ۰/۱ الی ۰/۹ ولت) اقدام به تنظیم نسبت سوخت و هوا به موتور، جهت عملکرد بهینه کاتالیست می‌نماید.

در مخلوط رقیق، ولتاژ ارسالی از سنسور اکسیژن کمتر از ۰/۵ ولت است.

در مخلوط غنی،‌ولتاژ ارسالی از سنسور اکسیژن بیشتر از ۰/۵ و لت و حداکثر تا ۱ ولت است.

بهینه کردن مصرف سوخت

اطلاعات سنسور اکسیژن جهت بهینه کردن مصرف سوخت به ایسیو ارسال می‌شود و این اطلاعات بسیار حائز اهمیت است و این سنسور به عنوان سنسور فیدبک دهنده به ECU محسوب می‌شود.

انواع سنسور اکسیژن از نظر جنس و متریال

از اوایل دهه سال ۱۹۷۰ میلادی مطالعات مداوم در مورد سنسورهای اکسیژن وجود دارد و منجر به تولید سنسورهایی برای کاربردهای مختلف با ویژگی‌های عملکرد متفاوت می‌شود. امروزه سنسور اکسیژن به‌کار رفته در خودروها از نظر جنس دونوع هستند:زیرکونیوم و تیتانیوم. که هر دو نوع بر اساس فراوانی اکسیژن موجود در دود با نسبت λ=۰/۹۹ الی λ=۱/۰۱ عمل می‌کنند که در اکثر خودروها از نوع زیکونیوم بکار رفته است.

تفاوت سنسور اکسیژن زیرکونیوم و سنسور اکسیژن تیتانیوم

تفاوت سنسور اکسیژن زیرکونیوم و تیتانیوم در این است که در نوع زیرکونیومی در اثر تغییر مقدار اکسیژن بر روی آن ولتاژ تولید می‌کند. ولی در نوع تیتانیومی در اثر تغییر مقدار اکسیژن بر روی آن مقاومت الکتریکی تغییر می‌کند. (در حالت غنی λ<۱ مقاومت کم و در حالت رقیق λ>۱ مقاومت زیاد می‌شود).

 

انواع سنسور اکسیژن از نوع گرمکن یا هیتر

سنسور اکسیژن بدون گرمکن:

سنسور اکسیژن بکار رفته در خودروهای قدیمی انژکتوری از نوع بدون گرمک هستند. مثل: پراید مدل کیا (زیمنس قدیم) و معمولا این سنسور دارای تک سیم و دمای کارکرد این سنسور بین ۳۰۰ الی ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌باشد.

بنابرای این نوع خودروها به دلیل نداشتن گرمکن در سنسور اکسیژن چند دقیقه اول روشن شدن موتور، خودرو بد کارکرده (همراه با لرزش موتور) و آلودگی هوا نیز افزایش می‌یابد و بعد از گرم شدن موتور مشکل برطرف می‌شود. البته امروزه دیگر از این سنسور اکسیژن در خودروها استفاده نمی‌شود.

سنسور اکسیژن گرمکن دار HEGO:

امروزه سنسور اکسیژن بکار رفته در خودروهای انژکتوری از نوع گرمکن دار است. به دلیل مزایای فراوانی که نسبت به سنسور بدون گرمکن دارد و دارای چهار پایه یا پین می‌باشد. پایه‌های ۱ و ۲ برای گرمکن سنسور اکسیژن و پایه‌های ۳ و ۴ برای خود سنسور می‌باشند.

 

نقش گرمکن در سنسور اکسیژن

گرمکن سنسور اکسیژن از نوع مقاومت PTC می‌باشد، یعنی با افزایش دما مقاومت نیز افزایش می‌یابد و بالعکس. برای این که واحد کنترل الکترونیکی بتواند از همان لحظه اول روشن شدن خودرو و خروج دود موتور، اطلاعاتی را دریافت کند که بتواند پیوسته نسبت اختلاط سوخت به هوا را کننترل کند، سنسور اکسیژن نیاز به گرمکن پیدا می‌کند.

برای این که سنسور اکسیژن بتواند از همان لحظه اول روشن شدن موتور اطلاعات غلیظ یا رقیق بودن سوخت را از روی دود موتور به ایسیو ارسال کند نیاز به این دارد که دمای سنسور حداقل به ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد برسد که دمای دود خروجی موتور در اوایل روشن شدن موتور به این دما (۳۰۰ درجه سانتی‌گراد) نمی‌رسد.

بنابراین برای رسیدن به این دما نیاز به یک گرمکن می‌باشد که بتواند از همان لحظه اول روشن شدن موتور بلکه قبل از آن (لحظه باز شدن کامل سوئیچ) دمای سنسور اکسیژن را به دمای حداقل کارکرد سنسور برساند تا بتواند اطلاعات را جهت اصلاح مصرف سوخت به ایسیو ارسال کند.

برای کنترل و بهینه سازی مصرف سوخت و همچنین کاهش آلاینده های اگزوز با حفظ قدرت و بازدهی موتور ، نیاز داریم به دریافت اطلاعات مربوط به آلاینده های خروجی از موتور تا ایسیو (ECU) بتواند در شرایط مختلف کاری موتور ترکیب سوخت را در بازه نزدیک به استوکیومتری نگه دارد.

برای رسیدن به عدد استوکیومتری بدلیل کم بودن و متغیر بودن اکسیژن‌های داخل هوا در شرایط مختلف، در ترکیب‌های سوخت همیشه میزان هوا بیشتر در نظر گرفته می‌شود. درنتیجه بطور مداوم در اگزوز اکسیژن ترکیب نشده بصورت آزاد وجود دارد که رابطه مستقیم با میزان غلیظ یا رقیق بودن سوخت خواهد داشت.

به سادگی می‌توان گفت که هرچه سوخت رقیق تر (lean) باشد میزان اکسیژن در خروجی اگزوز بیشتر است. و هر چه سوخت غلیظ تر (rich) باشد میزان اکسیژن‌های داخل اگزوز نیز کمتر خواهد بود و زیاد بودن اکسیژن بخصوص در زمان گرم بودن موتور سبب تشکیل نیترات ازت و کم بودن اکسیژن نیز سبب تولید هیدروکربن‌های نسوخته و منواکسید کربن در گازهای خروجی اگزوز می‌گردد. پس سالم ترین خروجی گاز ها از اگزوز همان نسبت استوکیومتری می باشد.

سنسور اکسیژن بر روی مانیفولد دود یا همان اگزوز قرار گرفته است. در خودروهای با سطح سازگاری بیشتر با محیط زیست از ۲ سنسور اکسیژن استفاده شده است.

اوایل تنها در خودرهای با راندمان بالا از دو سنسور اکسیژن استفاده می‌شد، اما حالا برای بهبود سازگاری خودروها با محیط زیست بر روی تمام خودروها نصب می‌شود. خودروهایی که از دو سنسور اکسیژن استفاده می‌کنند، یک سنسور قبل از کاتالیزور و یک سنسور بعد از کاتالیزور قرار می گیرد.

سوکت سنسور اکسیژن دارای ۴ پایه است که دو پایه‌ی آن برای گرم کن سنسور اکسیژن (هیتر) و دو پایه‌ی آن برای ارتباط با ایسیو (ECU) می‌باشد.

در خودرو های قدیمی که دارای سنسور اکسیژن نسل اول که داری سوکت تک سیم بودند فاقد گرم کن سنسوراکسیژن بودند و تنها یک سیم برای ارتباط با ایسیو (ECU) وجود داشت، مانند: کیا پراید (زیمنس قدیم- نیمه انژکتور).

 

وظیفه سنسور اکسیژن

وظیفه‌ی سنسور اکسیژن سنجش مقدار اکسیژن موجود در گاز خروجی از موتور می‌باشد. در واقع سنسور اکسیژن مقدار اکسیژن‌های نسوخته خارج شده از موتور که وارد اگزوز می‌شوند را کنترل می‌کند.
این سنسور تقریبا اطلاعات پیوسته‌ای را در خصوص اندازه‌گیری نسبت سوخت به هوا برای ایسیو (ECU) تهیه و ارسال می‌کند. سنسور اکسیژن در خصوص تعیین اطلاعات وضیعت غنی یا فقیر بودن دو حالت دارد که با صفر و یک شدن ولتاژ به طور متوالی داده می‌شود.

در مخلوط رقیق، ولتاژ ارسالی از سنسور اکسیژن کمتر از ۰/۵ ولت است.

در مخلوط غنی، ‌ولتاژ ارسالی از سنسور اکسیژن بیشتر از ۰/۵ ولت و حداکثر تا ۱ ولت است.

سنسور اکسیژن شامل یک بدنه ی سرامیکی است که بر روی سطح آن الکترودهای پلاتینیوم، که گاز در آنها نفوذ می‌کند نصب شده است. در سمتی از سنسور که عملکرد دارد به این دلیل از سرامیک استفاده شده است که حداقل دمای تماس یون‌های اکسیژن حدود ۳۰۰ درجه می‌باشد. در سمت دیگر سرامیک متخلخل در معرض هوای محیط قرار دارد، سطج خارجی سرامیک در معرض گازهای اگزوز قرار دارد.

در صورتی که حجم اکسیژن در دو طرف سرامیک حسگر اختلاف داشته باشد اختلاف پتانسیل به صورت ولتاژ رخ می‌دهد. با ارسال این ولتاژ به ایسیو (ECU) با پردازش اطلاعات سنسور اکسیژن و دیگر سنسورها و جداول از قبل تعریف شده مقدار زمان پاشش سوخت، اوانس جرقه و کنترل هوای ورودی توسط استپر محاسبه می‌کند.

ایراداتی که به واسطه خرابی سنسور اکسیژن ایجاد می‌شوند

بالا رفتن مصرف سوخت و میزان الایندگی گاز های خروجی
ریپ زن یا کپ کردن خودرو (مخصوصا بعد از دادن دنده معکوس)
روشن شد چراغ چک
تاخیر در گاز خوردن موتور
کاهش قدرت و کشش موتور
خروج دود سیاه از اگزوز
خام سوزی و بوی بد دود از اگزوز

طریقه عیب یابی سنسور اکسیژن

طریقه ی عیب یابی سنسور اکسیژن با کمک دستگاه دیاگ یا عیب یاب انجام می‌شود. گاهی اوقات خرابی سنسور اکسیژن باعث روشن شدن چراغ چک نمی شود ولی خودرو ایراداتی مثل کپ کردن … دارد در این صورت باید با عمل پارامتر خوانی عیب یابی را انجام دهیم. ولتاژ سسنور اکسیژن سالم در دستگاه دیاگ باید مانند نمودار زیر باشد.

نقش سنسور اکسیژن در معاینه فنی

اولین گازی که در سنجش آلایندگی بررسی می‌شود، CO می‌باشد. که برای قبولی در آزمون حداکثر مقدار CO برای خودروهای انژکتوری کمتر از ۰٫۷ و برای خودروهای کاربراتوری کمتر از ۴ می‌باشد.

دومین گازی که در سنجش آلایندگی بررسی می‌گردد، HC است. که برای قبولی در آزمون حداکثر مقدار HC برای خودروهای انژکتوری کمتر از ۲۵۰ و برای خودروهای کاربراتوری کمتر از ۴۰۰ می‌باشد.

سومین گازی که در سنجش آلایندگی بررسی می‌شود، O2 می‌باشد. که برای قبولی در آزمون حداکثر مقدار O2 برای کلیه خودروها باید کمتر از ۳ باشد.

آخرین مورد تست آلایندگی بررسی لامبدا (λ) می‌باشد که مقدار مجاز آن در محدوده ۰٫۹۹۵ تا ۱٫۰۵ می‌باشد.

به طوری کلی اگر موتور خودرو منظم کار نکند نمی تواند معاینه ی فنی را اخذ نماید. سنسور اکسیژن نقش اصلی و کلیدی را در میزان آلایندگی گاز های خروجی دارد. چون افزایش مصرف سوخت و دود سیاه از ایرادات سیار شایع این سنسور می باشد اما دیگر سنسور ها و عوامل میتوانند روند کاری موتور را بهم بریزند از دیگر پارامتر هایی که در بد کارکردن موتور تاثیر دارند می توان به لقی غیر مجاز سوپاپ ها، مختل شدن کارکرد سنسور مپ، و حتی سنسور دمای اب و… اشاره نمود.

قیمت سنسور اکسیژن و خرید سنسور اکسیژن

به دلیل بی کیفیت بودن سنسور اکسیژن های داخل بازار که اکثرا ساخت چین هست و با برند ژاپنی ntk وجود دارد ما آمدیم برای رضایت مشتریها سنسور اکسیژن های  باکیفیت  را تست شده و با ضمانت تحویل مشتریان عزیز داده و خدا را شکر رضایت مشتریان را بدست آورده ایم .